خواب ؛ علت ها و اختلالات

ما نیاز به خواب داریم تا احساس آرامش کنیم و بتوانیم کارهای روزمره را انجام دهیم. میدانیم که بیخوابی میتواند عوارض جدی داشته داشته باشد ولی هنوز ساز و کار و علت نیاز به آن کاملاً کشف نشده است. مطالعات نشان داده که کمبود خواب میتواند در عملکرد و حال کلی شخص بسیار مؤثر باشد.

خوابیدن کافی به عملکرد صحیح سیستم عصبی و توانایی های شناختی و سلامت عاطفی کمک خواهد کرد.

کمخوابی می تواند هوشیاری را کاهش داده و زمان پاسخ را کاهش دهد. یکی از مثال هایی که می توان در این مورد به کار برد شخص مست است که نمی تواند به درستی کارهایش را انجام بدهد یا رانندگی کند. چنین حالتی بعد از ۲۴ ساعت نخوابیدن در شخص رخ خواهد داد.

تصویربرداری از مغز نشان داده است که مسیرهای حافظه و یادگیری در مراحل خاصی از خوابیدن فعال هستند. برای تفکر واضح ، واکنشهای عادی و ایجاد خاطرات به خواب نیاز داریم. بیخوابی ممکن است حتی باعث افسردگی شخص شود. در صورت کافی نبودن کمیت و کیفیت خواب احتمال ابتلا به بیماری های قلبی، فشار خون نیز افزایش می یابد.

هنگام خواب چه اتفاق می افتد؟

دانشمندان خوابیدن را به دو چرخه ی متناوب تقسیم کرده اند:

حرکت سریع چشمها (REM) که حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد خواب را شامل می شود.

بدون حرکت سریع چشمها (NREM) که ۷۵ تا ۸۰ درصد را شامل می شود.

 

میتوان این چرخه ها را به مرحله های کوچکتری نیز تقسیم کرد:

مرحله ی اول: این مرحله چند دقیقه طول می کشد و شامل تغییر از بیدار بودن به خواب بودن می شود. خواب سبک است و امواج مغزی ، ضربان قلب ، تنفس و حرکات چشم کاهش می یابد.

مرحله دوم: این مرحله نسبت به دیگر مرحله ها بیشتر تکرار می شود که مرحله خواب سبک قبل از خواب عمیق است. ضربان قلب و تنفس کاهش می یابد ، عضلات بیشتر شل می شوند ، چشم ها حرکت می کنند و دمای بدن کاهش می یابد.

مرحله ی سوم: این مرحله برای احساس شادابی در طول روز بسیار مهم است. در نیمه ی اول شب چرخه های خواب عمیق بیشتر اتفاق می افتند. وقتی در این مرحله خوابیده ایم ضربان قلب و فعالیت مغزی در پایین ترین حد خود قرار دارند و ماهیچه ها کاملاً ریلکس و شل می شوند.

مرحله ی چهارم: اولین چرخه ی REM حدود ۹۰ دقیقه پس از خوابیدن اتفاق می افتد. چشم بسته است ، اما مردمک ها به سرعت از یک طرف به طرف دیگر حرکت می کنند. تنفس و ضربان قلب سرعت می یابد ، فشار خون بالا می رود و فعالیت مغز مختلط می شود.

سایر تغییرات فیژیولوژیکی که رخ میدهد:

  • سیستم قلبی عروقی
  • فعالیت عصبی سمپاتیک
  • میزان تنفس
  • جریان خون به مغز
  • جریان ادرار به دلیل تغییر در عملکرد کلیه
  • سطح هرمون ها از جمله تیروئید، ملاتونین و هورمون های رشد
  • دمای بدن نیز در شب ها کمی کاهش پیدا می کند

رویاها

ممکن است در طول شب برای ۲ ساعت خواب ببینیم ولی چیزی به یاد نیاوریم. رویاها ممکن است به ما در کنترل احساسات کمک کنند. تحقیقات نشان می دهد که یادگیری و حافظه با خواب کافی REM و NREM بهبود پیدا میکنند. رویاها عموماً در مرحله ی REM اتفاق می افتند ولی ممکن است در مراحل اولیه NREM نیز اتفاق بیفتند.

کم خوابی

برای بزرگسالان وقتی کمتر از ۷ الی ۹ ساعت بخوابند دچار کم خوابی شده اند.

کم خوابی پیوسته با افزایش ریسک ابتلا به این موارد همراه است:

فشار خون بالا

دیابت

چاقی

افسردگی

حمله قلبی

سکته مغزی

انسان می تواند بی خوابی را برای چند روز تحمل کند ولی علائم آن بسیار شدید است از جمله:

کاهش تمرکز

اختلالات بینایی

عکس العمل های کند

مشکلات حافظه

اخلالات عاطفی

پرخاشگری

مشکل در تکلم

افزایش حساسیت به درد

اختلال در قضاوت و تعیین فاصله (هنگام رانندگی)

اختلالات خواب

بیش از صد نوع اختلال تا کنون شناسایی شده است. بیشتر آنها چنین ویژگی هایی دارند:

خستگی در طول روز

مشکل خوابیدن

حرکات غیر طبیعی هنگام خواب

شرایط پزشکی جداگانه همچنین می تواند روی خوابیدن تأثیر منفی بگذارد؛ مانند درد، عفونت، بیماری انسداد مزمن ریوی ، آپنه انسدادی خواب و بیماری زخم معده.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

For security, use of Google's reCAPTCHA service is required which is subject to the Google Privacy Policy and Terms of Use.

I agree to these terms.