نگاه اجمالی
عفونت مجاری ادراری (UTI) عفونت در هر قسمت از سیستم ادراری شما – کلیه ها ، حالب ها ، مثانه و مجرای ادرار است. بیشتر عفونت ها شامل دستگاه ادراری تحتانی مثانه و مجرای ادرار هستند.
زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به عفونت ادراری قرار دارند. عفونت محدود به مثانه می تواند دردناک و آزار دهنده باشد. با این حال ، در صورت سرایت UTI به کلیه های شما ، عواقب جدی ایجاد می شود.
پزشکان به طور معمول عفونت های دستگاه ادراری را با آنتی بیوتیک درمان می کنند. اما می توانید در وهله اول اقداماتی را برای کاهش احتمال ابتلا به عفونت مجرای ادراری انجام دهید.
علائم
عفونت های دستگاه ادراری همیشه علائم و نشانه هایی ایجاد نمی کنند ، اما در صورت بروز ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اصرار شدید و مداوم برای دفع ادرار
- احساس سوزش هنگام ادرار کردن
- دفع ادرار به مقدار کم و کم
- ادراری که ابری به نظر می رسد
- ادراری که قرمز ، صورتی روشن یا کولا رنگی به نظر می رسد – نشانه ای از خون در ادرار است
- ادرار با بوی شدید
- درد لگن ، در زنان – به ویژه در مرکز لگن و اطراف ناحیه استخوان شرمگاه
عفونت مجرای ادراری ممکن است در بزرگسالان مسن دیگر موارد نادیده گرفته شود و یا اشتباه گرفته شود.
انواع عفونت ادراری
بسته به اینکه کدام قسمت از دستگاه ادراری شما آلوده باشد ، هر نوع عفونت ادراری ممکن است علائم و نشانه های خاصی را ایجاد کند.
کلیه ها (پیلونفریت حاد) :
- کمردرد یا درد پهلو
- تب شدید
- لرزیدن
- حالت تهوع
- استفراغ
مثانه (سیستیت):
- فشار لگن
- ناراحتی پایین شکم
- ادرار مکرر و دردناک
- خون در ادرار
مجرای ادرار:
- سوزش ادرار
- تخلیه
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده علائم و نشانه های عفونت ادراری با پزشک خود تماس بگیرید.
علل ابتلا به عفونت ادراری
عفونت های دستگاه ادراری معمولاً هنگامی اتفاق می افتد که باکتری ها از طریق مجرای ادرار وارد دستگاه ادراری شده و در مثانه شروع به تکثیر کنند. اگرچه سیستم ادراری برای جلوگیری از مهاجمان میکروسکوپی طراحی شده است ، اما این دفاع ها گاهی اوقات با شکست مواجه می شوند. وقتی این اتفاق می افتد ، ممکن است باکتری ها را گرفته و به یک عفونت کامل در دستگاه ادراری تبدیل شوند.
شایع ترین عفونت های ادراری عمدتا در خانم ها رخ می دهد و مثانه و مجرای ادرار را تحت تأثیر قرار می دهد.
عفونت مثانه (سیستیت)
این نوع عفونت ادراری معمولاً به دلیل اشرشیاکلی (E. coli) ، نوعی باکتری که معمولاً در دستگاه گوارش (GI) یافت می شود ، ایجاد می شود. با این حال ، گاهی اوقات باکتری های دیگر نیز مسئول این امر هستند.
مقاربت جنسی ممکن است منجر به التهاب مثانه شود ، اما برای ایجاد آن نیازی به فعالیت جنسی نیست. همه خانمها به دلیل آناتومی – بخصوص فاصله کم از مجرای ادرار تا مقعد و دهانه مجرای ادرار به مثانه در معرض خطر سیستیت هستند.
عفونت مجرای ادرار (مجرای ادراری)
این نوع عفونت ادراری می تواند هنگامی اتفاق بیفتد که باکتری GI از مقعد به مجرای ادرار گسترش یابد. همچنین ، از آنجا که مجرای ادرار زن به واژن نزدیک است ، عفونت های منتقله از راه جنسی ، مانند تبخال ، سوزاک ، کلامیدیا و مایکوپلاسما ، می توانند باعث ورم مفاصل شوند.
عوامل خطر
عفونت های دستگاه ادراری در زنان شایع است و بسیاری از زنان در طول زندگی خود بیش از یک عفونت را تجربه می کنند. عوامل خطر خاص زنان برای عفونت ادراری شامل موارد زیر است:
آناتومی زنانه
مجرای خروجی مجرای ادرار در زنان نسبت به مردان کوتاهتر است و این مساله مسافتی را که باکتری ها باید برای رسیدن به مثانه طی کنند ، کاهش می دهد.
فعالیت جنسی
زنان فعال جنسی نسبت به زنانی که از نظر جنسی فعال نیستند ، بیشتر دچار عفونت ادراری می شوند. داشتن یک شریک جنسی جدید نیز خطر شما را افزایش می دهد.
انواع خاصی از کنترل بارداری
زنانی که از دیافراگم برای کنترل بارداری استفاده می کنند ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار داشته باشند ، همچنین زنانی که از عوامل اسپرم کش استفاده می کنند.
یائسگی
پس از یائسگی ، کاهش استروژن در گردش باعث تغییراتی در دستگاه ادراری می شود که شما را در برابر عفونت آسیب پذیر می کند.
سایر عوامل خطر برای عفونت ادراری شامل موارد زیر است:
ناهنجاری های دستگاه ادراری
نوزادانی که با ناهنجاری های دستگاه ادراری متولد می شوند و اجازه نمی دهند ادرار به طور طبیعی از بدن خارج شود یا باعث ادرار در مجرای ادرار شود ، خطر ابتلا به عفونت ادراری در آنها افزایش می یابد.
انسداد در مجاری ادراری
سنگ کلیه یا بزرگ شدن پروستات می تواند ادرار را در مثانه به دام بیندازد و خطر عفونت ادراری را افزایش دهد.
سیستم ایمنی سرکوب شده
دیابت و سایر بیماری هایی که سیستم ایمنی بدن را مختل می کنند – دفاع بدن در برابر میکروب ها – می توانند خطر ابتلا به عفونت ادراری را افزایش دهند.
استفاده از کاتتر
افرادی که نمی توانند به تنهایی ادرار کنند و از لوله (کاتتر) برای دفع ادرار استفاده می کنند ، در معرض خطر ابتلا به عفونت ادراری قرار دارند. این ممکن است شامل افرادی باشد که در بیمارستان بستری هستند ، افرادی که دارای مشکلات عصبی هستند که کنترل توانایی ادرار آنها را دشوار می کند و افرادی که فلج هستند.
معاینه دستگاه ادراری
جراحی یا معاینه دستگاه ادراری شما که شامل وسایل پزشکی است می تواند خطر ابتلا به عفونت ادراری را افزایش دهد.
عوارض عفونت مجرای ادراری
در صورت درمان به موقع و مناسب ، عفونت های دستگاه ادراری تحتانی به ندرت منجر به عوارض می شوند. اما اگر عفونت ادراری درمان نشود ، عواقب جدی خواهد داشت.
عوارض UTI ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- عفونت های مکرر ، به خصوص در زنانی که در یک دوره شش ماهه یا چهار یا بیشتر در طی یک سال ، دو یا چند مورد UTI را تجربه می کنند.
- آسیب دائمی کلیه در اثر عفونت حاد یا مزمن کلیه (پیلونفریت) به علت UTI درمان نشده.
- افزایش خطر در زنان باردار برای زایمان کم وزن یا نوزادان نارس.
- تنگی مجرای ادرار (تنگی) در مردان از مجرای ادراری مکرر ، که قبلاً با اورتریت گونوکوکی مشاهده شده بود.
- سپسیس ، یک عارضه بالقوه تهدیدکننده زندگی برای یک عفونت ، به ویژه اگر عفونت در دستگاه ادراری شما به کلیه ها برسد.
جلوگیری
برای کاهش خطر ابتلا به عفونت ادراری می توانید این مراحل را انجام دهید:
مایعات فراوان به ویژه آب بنوشید
نوشیدن آب به رقیق شدن ادرار کمک می کند و ادرار بیشتر شما را تضمین می کند – اجازه می دهد باکتری ها از دستگاه ادراری شما قبل از شروع عفونت دفع شوند.
آب زغال اخته بنوشید.
اگرچه مطالعات قطعی نیست که آب زغال اخته از عفونت مجرای ادراری جلوگیری می کند ، اما به احتمال زیاد مضر نیست.
از جلو به عقب پاک کنید.
انجام این کار پس از دفع ادرار و بعد از دفع مدفوع به شما کمک می کند تا باکتری های ناحیه مقعد به واژن و مجرای ادرار منتقل نشوند.
پس از مقاربت زودتر مثانه خود را خالی کنید.
همچنین ، برای کمک به دفع باکتری ها ، یک لیوان آب کامل بنوشید.
از محصولات بالقوه زنانه تحریک کننده خودداری کنید.
استفاده از اسپری های خوشبو کننده یا سایر محصولات زنانه مانند دوش و پودر در ناحیه دستگاه تناسلی می تواند مجرای ادرار را تحریک کند.
روش کنترل بارداری خود را تغییر دهید
دیافراگم ها یا کاندوم های روانکاری نشده یا تحت درمان با اسپرم کش ، همگی می توانند در رشد باکتری ها نقش داشته باشند.
تشخیص عفونت مجرای ادراری
آزمایش ها و روش هایی که برای تشخیص عفونت های دستگاه ادراری استفاده می شود شامل موارد زیر است:
تجزیه و تحلیل نمونه ادرار
ممکن است پزشک شما برای یافتن گلبول های سفید خون ، گلبول های قرمز یا باکتری ها ، از نمونه ادرار برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاه بخواهد. برای جلوگیری از آلودگی احتمالی نمونه ، ممکن است به شما آموزش داده شود که ابتدا ناحیه تناسلی خود را با یک پد ضد عفونی کننده پاک کنید و ادرار را در جریان جریان خون جمع کنید.
در حال رشد باکتری های دستگاه ادراری در آزمایشگاه
تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی ادرار گاهی اوقات با کشت ادرار دنبال می شود. این آزمایش به پزشک شما می گوید که چه باکتری هایی باعث عفونت شما می شوند و کدام داروها موثرتر هستند.
ایجاد تصاویر از دستگاه ادراری شما
اگر مرتباً دچار عفونت هستید که به نظر پزشک شما ممکن است در اثر ناهنجاری در دستگاه ادراری شما ایجاد شود ، ممکن است سونوگرافی ، اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) انجام دهید. همچنین ممکن است پزشک از رنگ کنتراست برای برجسته سازی ساختارهای دستگاه ادراری شما استفاده کند.
دیدن داخل مثانه
اگر عفونت ادراری عود کرده باشید ، ممکن است پزشک با استفاده از یک لوله نازک و بلند با لنز (سیستوسکوپ) سیستوسکوپی انجام دهد تا داخل مجرای ادرار و مثانه شما را ببیند. سیستوسکوپ در مجرای ادرار قرار داده شده و از طریق مثانه منتقل می شود.
درمان عفونت مجرای ادراری
آنتی بیوتیک ها معمولاً اولین خط درمان عفونت های دستگاه ادراری هستند. کدام داروها تجویز می شوند و برای چه مدت به شرایط سلامتی و نوع باکتری های موجود در ادرار بستگی دارد.
عفونت ساده
داروهایی که معمولاً برای عفونت ادراری ساده توصیه می شوند عبارتند از:
- تریمتوپریم / سولفامتوکسازول (باکتریم ، سپترا)
- فسفومایسین (مونورول)
- نیتروفورانتوئین (Macrodantin ، Macrobid)
- سفالکسین (کفلکس)
- سفتریاکسون
گروه داروهای آنتی بیوتیکی که به عنوان فلوئوروکینولون شناخته می شوند – مانند سیپروفلوکساسین (سیپرو) ، لووفلوکساسین و سایر داروها – معمولاً در موارد عفونت ادراری ساده توصیه نمی شود ، زیرا خطرات این داروها به طور کلی بیش از مزایای درمان عفونت ادراری بدون عارضه است. در برخی موارد ، مانند عفونت ادراری پیچیده یا عفونت کلیه ، اگر گزینه های درمانی دیگری وجود نداشته باشد ، ممکن است پزشک داروی فلوروکینولون تجویز کند.
اغلب ، علائم UTI ظرف چند روز از شروع درمان برطرف می شود. اما ممکن است لازم باشد آنتی بیوتیک ها را به مدت یک هفته یا بیشتر ادامه دهید. کل دوره آنتی بیوتیک را طبق تجویز مصرف کنید.
در موارد عفونت ادراری بدون عارضه که در مواردی دیگر سالم هستید ، پزشک ممکن است یک دوره درمان کوتاه تر مانند مصرف آنتی بیوتیک به مدت یک تا سه روز را توصیه کند. اما اینکه آیا این دوره کوتاه درمانی برای درمان عفونت شما کافی است یا خیر ، به علائم و سابقه پزشکی خاص شما بستگی دارد.
همچنین ممکن است پزشک داروی ضد درد (مسکن) برای شما تجویز کند که مثانه و مجرای ادرار را بی حس می کند تا سوزش هنگام ادرار را از بین ببرد ، اما درد معمولاً به زودی پس از شروع آنتی بیوتیک تسکین می یابد.
عفونت های مکرر
اگر عفونت ادراری مکرر داشته باشید ، پزشک ممکن است توصیه های درمانی خاصی مانند موارد زیر را ارائه دهد:
- آنتی بیوتیک با دوز کم ، در ابتدا برای شش ماه اما گاهی بیشتر
- اگر با پزشک خود در تماس باشید ، خود تشخیص و درمان می کنید
- اگر عفونت های شما به فعالیت جنسی مربوط باشد ، یک دوز آنتی بیوتیک بعد از مقاربت جنسی
- اگر در یائسگی هستید ، استروژن درمانی واژینال انجام می دهید
شیوه زندگی و درمان های خانگی برای درمان عفونت مجرای ادراری
عفونت های دستگاه ادراری می تواند دردناک باشد ، اما تا زمانی که آنتی بیوتیک ها عفونت را درمان نکنند می توانید برای تسکین ناراحتی خود اقداماتی انجام دهید. این نکات را دنبال کنید:
نوشیدن مقدار زیادی آب
آب به رقیق شدن ادرار و دفع باکتری کمک می کند.
از نوشیدنی هایی که ممکن است مثانه شما را تحریک کند خودداری کنید
تا زمانی که عفونت پاک نشود از قهوه ، الکل و نوشابه های حاوی آب مرکبات یا کافئین خودداری کنید. آنها می توانند مثانه شما را تحریک کنند و تمایل دارند ادرار مکرر یا فوری شما را تشدید کنند.
از پد گرم کننده استفاده کنید
برای به حداقل رساندن فشار مثانه یا ناراحتی ، یک شکم گرم ، اما نه گرم ، به شکم خود بمالید.
منبع: کلینیک میو